تهران: استانداردهایی ناهمسو با کیفیت

پدربزرگ من برای سال هاست که در شهرستانی در استان فارس زندگی می کند. جایی که در طول دهه های اخیر هم چون تهران و در مقیاسی کوچک تر توسعه یافته و روند روبه رشدی در افزایش وسعت و جمعیت داشته است. پدر بزرگ من در طول این مدت برای سال ها با این شهرستان خو گرفته. تفریحش پیداروی است و هر روز صبح مسافتی طولانی را برای رسیدن به بازار طی می کند. نان می خرد و عصر هم به منزل بزرگ و حیاط دار خود باز می گردد.

مدتی پیش پدربزرگ تصمیم گرفت تا برای دیدن ما نوه ها و فرزندانش، عازم سفری چند روزه به تهران شود. ابرشهری پرجمعیت و رنگارنگ، از این حیث که در هر ناحیه، کیفیت های فضایی متفاوتی را می توان ادراک کرد. اما مقصد او سعادت آباد بود، محله ای که حداقل عرفا جزو مناطق لوکس و بالاشهر حساب می شود. 

در طول این چند روز او از خانه ی بزرگ و با حیاط با صفایش دل کنده بود و در قالب زندگی آپارتمانی، در تلاش بودم تا در عوض این محرومیت، او را با فضاهای عمومی شهری چون پارک و مسجد نزدیک تر کنم تا از کمبودی که دچارش شده بود رهایی یابد.

اما چرا موفق نمی شدم؟
مدت تالیف پست: 120دقیقه، مدت خواندن پست: 10 دقیقه

گودال ولیعصر؛ از پلازا تا ایوان

چند روزی پیش در کلانشهر تهران به همت مسئولان محترم شهری، شاهد افتتاح مجموعه‌ای جدید به‌نام "ایوان انتظار" یا "پلازای ولیعصر" بودیم. در شهری که امنیت روانی و عملکردی پیادگان در موقعیتی شدیدا مخدوش قرار دارد افتتاح هر پروژه با شعار احترام به عابرین جالب توجه است. در این نوشتار قصد داریم با نگاهی تحلیلی بررسی کنیم که اساسا پلازا به چه فضایی گفته می‌شود، چه ویژگی‌هایی از یک محوطه‌ی شهری می‌سازد، سرزندگی چگونه تعریف می‌شود، ایوان شهری چیست و مفاهیمی نظیر آن.

مدت تالیف پست: 120 دقیقه / مدت خواندن پست: 10 دقیقه

10 پلکان برتر پروژه‌های داخلی سال 1395

پلکان‌ها به عنوان متداول‌ترین عناصر ارتباطات عمودی در پروژه‌های معماری مطرح هستند. انسان به وسیله‌ی پله‌ها در طبقات جابجا می‌شود و دنیا را از ارتفاعات مختلف می‌بیند. این جابجایی توسط پاهای شخص و بدون هرگونه ابزار تکنولوژیک (نظیر پله‌برقی و آسانسور) انجام می‌گیرد. تفکیک مساحت محل زیست انسان‌ها در راستای عمودی شرایط مشخصی از انتقال صوت، تهویه‌ی هوا، نورگیری، دید، فراخی فضا، تفکیک کاربری‌ها و... فراهم می‌کند که همه‌ی ما کمابیش با آن‌ها آشناییم. پلکان از قدیمی‌ترین روش‌های ارتباط سطوح مختلف‌الارتفاع به یکدیگر است. در ملیت‌های گوناگون و در کاربری‌های مختلف، روش‌های متفاوتی برای ساخت پله وجود داشته. تخت جمشید، زیگورات اور، استودان‌ها، خانه‌های ارارتویی، اهرام مصر، غارهای آجانتا و... هرکدام روش منحصر به فردی برای طراحی ارتباط عمودی داشتند که برخاسته از مجموعه‌ی نیازها و تکنیک زمانه بود. جدا از تعابیر ذکر شده، این عنصر ساختمانی در بسیاری از پروژه‌های معاصر به سبب شرایط جدید طراحی، اجرا، سازه و نیازمندی‌های فضا جلوه‌های مختلفی دارد.

در این نوشتار تلاش داریم برخی از نمونه‌های برجسته‌ی طراحی پلکان را در پروژه‌های سال 1395 بررسی کنیم. وجوه افتراق و اشتراک، شرایط عملکردی، نکته‌های برجسته‌ی طراحی، خلاقیت‌های به کار رفته و مسائلی از این دست در هر پروژه مورد معرفی خواهند بود. لازم به ذکر است که مجموعه‌ی پیش‌ رو از بررسی تعداد زیادی از بناها استخراج شده‌اند و معیار انتخاب آن‌ها مسائلی نظیر سابقه‌ی اخذ جوایز در مسابقات گوناگون نیست.

مدت تالیف پست: 150 دقیقه / مدت خواندن پست: 10 دقیقه

طراحی معماری برای بی خانمانان (ورکشاپ طراحی خانه موقت، مدولار، ارزان )

سالانه تعداد بسیار زیادی بی خانمان در شهر بی خانمان تر می شوند و تعدادی به این جمع افزوده می شوند. گورخوابهای تهران نیز به سرعت به فراموشی سپرده شده اند؛ همانند حادثه ی پلاسکو. این رویداد در شهر لوس آنجلس هم دیده می شود. 47000 نفر در لوس آنجلس بی خانمان اند و نسبت به سال 2015 این مقدار 5.7 درصد رشد داشته است. این عدد در کشور آمریکا 500000 نفر است. ورکشاپ گروه مد ( martin architecture and design workshop)در دانشگاه معماری کالیفرنیا( university of southern california school of architecture) توسط دانشجویان معماری، به طراحی خانه های موقت، مدولار و قابل جابجایی می پردازد.

آیا ما به عنوان دانشجوی معماری، و یا یک معمار، دغدغه ای برای طراحی خانه برای این اقشار جامعه داریم؟

مدت تالیف پست: 70 دقیقه/ مدت خواندن پست: 12 دقیقه

معماری روستایی ما؛ عواقب تزلزل، ضرورت بقاء

ساختن یک خانه‌ی روستایی با گذاشتن خشت بر روی خشت و سنگ بر روی سنگ آغاز می‌شود. تجربه‌ای جمعی که مبتنی بر تجربه است. نه تنها تجربه‌ی شخص سازنده و همراهانش، بلکه تجربه‌ی انسان‌هایی که در سالیان قبل از او با همین خشت و سنگ و بر همین زمین‌ها خانه می‌ساختند. مشاهدات امروزی معماران و معماری‌پژوهان در روستاها موید آن است که تجربه‌ی سازندگان روستایی منتج به شکل‌گیری خانه‌هایی می‌شود که بدون صرف محاسبات و تکنولوژی پیچیده‌ی روز، در پایدارترین وجه خود بروز می‌کنند و گاه تا سالیان بعد نیز باقی هستند. ساختمان‌هایی که از معماری غنی روستایی بهره‌مند می‌شوند در برابر نیازهای اقلیمی، تغییرات کارکردی، مناسبات اجتماعی و محلی و... به نیکی پاسخگواند. این مهم نه فقط در ایران، بلکه در کشورهای دیگری که سابقه‌ی یکجانشینی آن‌ها به گذشته‌های دور برمی‌گردد، دیده می‌شود. معماری روستایی به سبب تجربه و مشاهده‌ی پیوسته‌ی نسل‌های متوالی که در هر روستا زندگی کرده‌اند ظرفیت‌های قابل توجهی برای انعطاف‌پذیری و حل تعارضات پیش روی خود دارد. به نظر شما ساخت‌و‌ساز در روستاها چه تفاوتی با شهر دارد؟ چه ویژگی‌هایی در طراحی خانه‌های روستایی هست که آنها را ماندگارتر می‌کند؟ و تا چه اندازه پیوند این دو گونه از معماری را موفق می‌دانید؟

 

اسلایدها زبان دارند

ارزش یک تصویر بیش از هزار کلمه است. این جمله کلیدی را احتمالا از کودکی تا کنون شنیده اید. امروزه بیشتر سخنرانیها و ارائه ها در جوامع مختلف با بیان تصویری همراه است. اسلایدهایی که با سخنران همراه میشوند و از توان بصری و کلامی خود بهره میبرند تا مخاطبان را بر صندلی خود میخکوب کنند. یک اسلاید خوب میتواند مخاطبینی را جلب کند و یک اسلاید بد میتواند ده برابر این مقدار، مخاطبان را از خود براند یا حواسشان را پرت کند. رایج ترین نرم افزار جهت ساخت اسلاید ارائه، پاورپوینت است. در ایران نیز این نرم افزار بین قشر دانشجو و حرفه ای کاربرد فراوان دارد. اما در بیشتر سخنرانیها (حتی در سخنرانیهایی که مختص دانشجویان رشته های هنری یا حرفه مندان این عرصه است) شاهد اسلایدهای غیراستاندارد و نامناسب هستیم. اسلایدهایی که نمیتوانند مخاطب را به سوی خود فرا بخوانند و در هر تصویر، مخاطبان زیادی را از خود می رانند. در ادامه با اصول مقدماتی از طراحی اسلایدهای ارائه آشنا خواهیم شد که چگونگی ساخت یک اسلاید مناسب را در سطح ابتدایی نشان خواهد داد. توجه بفرمایید که این پست به منزله آموزش نرم افزار پاورپوینت نبوده و صرفا نکاتی را برای بهبود وضعیت ظاهری اسلایدها گوشزد میکند.

از نظر شما یک اسلاید مناسب چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ شرایط محیطی ارائه چه تاثیری در کیفیت اسلایدها خواهند داشت؟ چگونه میتوان بیشترین اطلاعات را بدون ایجاد خستگی برای مخاطب منتقل کرد؟

بافت شناسی مختصر پاریس

در این پست، مختصر به بررسی بافت های گوناگون در طراحی و معماری پاریس می پردازیم...

بنگریم پیمانه را - قسمت سوم

در پستهای قبلی تحت عنوان بنگریم پیمانه را (قسمت اول و دوم) به بررسی اجمالی و توصیفی معماری و فضاسازی در بازیهای رایانه ای اشاره کردیم. با ذکر این نکته که نگارنده خود کمتر زمانی را صرف انجام چنین بازیهای مینماید و تمام تصاویر و فضاهای بررسی شده از منابعی غیر از تجربه شخصی برداشت شده اند. این پست به عنوان آخرین پست از این مجموعه قصد دارد تصاویری چند از فضاسازی در بازیهای رایانه ای با سبکی متفاوت را به نمایش گذارد.

معماری نما های ما یا نما های آنها

 

نما به طور کلی یکی از صفحات خارجی ساختمان است که معمولا در اکثر ساختمان ها صفحه ی جلویی به عنوان نمای اصلی ساختمان شناخته می شود.

در این مطلب قصد داریم به بررسی کوتاهی در مورد نما در دو شاخه ی کلی بپردازیم: 1- هر نما به تنهایی به عنوان عنصر هویت بخش به ساختمان 2- ارتباط نماهای مختلف با یکدیگر به عنوان عناصر سازنده ی بخشی مهم از منظر شهری

 

معماری، از نگاه مشاهیر معماری

در این پست خواهیم دید که مشاهیر معماری، معماری را چطور تعریف کردند...

بنگریم پیمانه را - قسمت دوم

در قسمت نخست پست "بنگریم پیمانه را" به بررسی چند شات از بازیهای رایانه ای پرداختیم. هدف این پستها آنست که بازیهای رایانه ای را از منظر فضایی که بازی در آن جریان دارد بررسی کند. عناصر طبیعی، معماری فضا، نور، رنگ و... در راستای موضوع، زمان و مکان بازی به کار گرفته میشوند. تلاش بر آن است که با مشاهده و بررسی مختصر تصاویر بازیهای مختلف به این موضوع بپردازیم و با نمونه هایی از آن آشنا شویم. در این میان نام بازی و سال ساخت آن مورد توجه نیست و صرفا فضاهایی که در بازیهای رایانه ای دیده میشوند مدنظر است.

بنگریم پیمانه را - قسمت نخست

میدود، میچرخد، میپرد، پنهان میشود، تیراندازی میکند. اینها بخشی از رفتارهای کاراکتری است که کاربر با آن هم ذات پنداری میکند. در بازیهای رایانه ای به هر سبک و ژانری، غالبا کاراکتری وجود دارد که کاربر با آن همراه میشود. همگام با آن به کشف دنیای بازی میپردازد، قوانین بازی را اجرا میکند و برای دقایقی کارهایی را که از وی خواسته میشوند انجام میدهد. تمام این الگوهای رفتاری در دنیایی رخ میدهند که کاربر بخشی از آن است. به واسطه کاراکتری که در اختیار دارد شروع به مکاشفه میکند. فضاها را در مینوردد، ابعاد را احساس میکند و ساختمانها (یا به عبارت مناسبتر، فضاها) را میبیند. این فضای سه بعدی (یا به عبارت بهتر دو و نیم بعدی) علاوه بر تامین شرایط فیزیکی رخ دادها و فعالیتها، به واسطه نور، رنگی که در حجمش نمایان است، ماهیت سه بعدی اش، تزیینات، همخوانی با شرایط مکانی و زمانی سناریوی بازی و... بر کاربر اثر میگذارد. یک بازی باورپذیر در وهله اول میتواند کاربر را در فضاهایی حرکت دهد که با منطقه جغرافیایی و زمان جریان بازی همخوان باشد. سلسله پستهای "بنگریم پیمانه را" تلاش دارد تا معماری فضاها در چند بازی معروف و پرکاربر را همراه با شما به نظاره بنشیند.

اضمحلال مکه

سال پیش، دو فاجعه در مکه رخ داد و به صدر اخبار رسید: اول٫ سقوط یک جرثقیل غول پیکر و حادثه منی که به کشته شدن بیش از هزار زائر ختم شد. حوادثی که هر از چند سال یک بار جان صدها زائر را گرفته و انتقاد بر سیاست های حاکم را به اوج می رساند که به ذکر برخی از آن ها می پردازم:

الملائکه الحق

البته ما قرآن را بر تو نازل کردیم و ما هم آن را محققا محفوظ خواهیم داشت. (آیه 9 سوره حجر)

جهت مشاهده تصویر کامل به ادامه مطلب بروید...

کار صعب است مبادا که خطایی بکنیم

 

معمارها یقینا مسئولیت تبدیل دنیا به مکانی بهتر و زیباتر را بر عهده دارند. تصمیمات آن ها در هر مقیاسی، چه کوچک و چه بزرگ در سرنوشت محیط انسان ها موثر است. اما گاهی این تصمیمات نه تنها به بهتر شدن چیزی نمی انجامد بلکه اثرات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت.

(ترجمه: امیرحسین وفا )

طبیعت عضو جدا ناپذیر زندگی ما (مجتمع مسکونی jardim )

ما در کره ای زندگی می کنیم که عناصر سازنده ی آن عناصر سازنده ی وجود خاکی ما نیز هستند. طبیعت یعنی ماهیت اصلی وجود این کره ی خاکی ، روز به روز از زندگی های کنونی ما فاصله می گیرد و جای خود را به خود خواهی و اندوه می دهد. چرا ما معمار ها نمی توانیم کارفر مایان خود را قانع کنیم تا آنچه که درست است را بسازند ؟چرا باید همواره آن چیزی را ساخت که بیشترین سود مالی را صرفا دارد ؟ 

در پروژه کنونی خواهیم دید که اولین اثر معماری برزیلی ، در نیویورک چطور توانسته است با ایده معمارانه ی خود طبیعت و زندگی را ترکیب نماید. 

صلـوات من ربــهم (ثنا1)

اولین عکس از مجموعه ثـــــنا (روایتی متفاوت از مسجد مدرسه سپهسالار)

آنها هستند که بر آنها درودها و رحمتی از جانب پروردگارشان می رسد ، و آنها هستند که رهیافته اند.

جهت مشاهده تصویر کامل به ادامه مطلب بروید...

مدرسه ایده آل ما

دغدغه های معماری را با روشهای متنوعی می توان پاسخ داد. این بار میخواهیم با کمک گرفتن از دانش آموزان، معماری مدرسه ایده آل شان را کشف کنیم.
از نگاه دانش آموزان ما، مدرسه ایده آل ما چگونه باید باشد؟

دردی به اسم تغییر اسم

بازخوانی یک درد فرهنگی

به گواه آمار فروش کتب «رباعیات خیام» و «دیوان حافظ» در مغرب زمین، فارسی را می توان یکی از شاعرانه ترین زبان های موجود دانست و مسلما شعر در زبانی شکوفاست که غنای ادبی کافی داشته باشد. اما مساله ای که در این پست به آن اشاره خواهم کرد، نه تنها ایرادی بر زبان فارسی نمی گیرد که ما را به خاطر مسولیتمان مذمت می کند.

ثنا (روایت مسجد سپهسالار)

با ما همراه باشید با مجموعه عکسهای مسجد سپهسالار تهران (حوزه علمیه شهید مطهری)

...

ما و طبیعت نداریم

یکی از مهم ترین ویژگی های محیطی که همواره در تمامی پروژه های معماری سعی شده است تا به آن توجه شود، امکان ایجاد فضایی است که  در تعامل با طبیعت اطراف باشد. گروه معماری نیشیزاوا در پروژه ی کنونی، سعی داشته است که به این مهم دست یابد. 

آیا رسیدن به این کیفیت، در زندگی های کنونی ما، دست نایافتنی است ؟ و چرا ما به نبودن طبیعت عادت کردیم؟

ولا تلبسوا الحق بالباطل (آبی کاه گلی 18)

ولا تلبسوا الحق بالباطل... و حق را با باطل نیامیزید...

جهت مشاهده تصویر کامل به ادامه مطلب بروید

جایی برای زندگی

معماری ما - پردیس زنجیریان (دانشجوی کارشناسی معماری - دانشگاه تهران)

بیایید یک بار هم که شده به مفهوم چیزی فکر کنیم که خواسته یا ناخواسته هرروز ما را درگیر خود می کند.

حس تعلق نسبت به یک فضای مشخص در ساده ترین شکل، به چه جایی جز خانه اطلاق می گردد؟

آیا خانه صرفا جایی است برای سکونت افراد؟ جایی تنها مختص حفاظت از آنان؟

طبق باور فارابی، خانه ها بر رفتار افراد تاثیر می گذارند (نقش تربیتی خانه).

او خانه را جایی برای رسیدن به کمال می داند.کمالی که از تناسب و تعامل درست افراد با محیط ناشی می شود.

جایگاه آب در معماری ایرانی

آب به عنوان رکن اصلی حیات خاصه در اقلیمهای کویری ایران اهمیت فراوانی داشته و علاوه بر نقش کارکردی، نقشهای نمادین و سمبولیک نیز پذیرفته است. در ایران باستان نظیر نقاط مختلف دنیا حرمت آب همواره مورد توجه بوده است. در این پست به ارائه ی مقاله ای در زمینه کاربردهای این عنصر در معماری سنتی ایران خواهیم پرداخت

و ان اعبدونی...(آبی کاه گلی ۱۷)

وَأَنْ اعْبُدُونِی هَذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیمٌ ...

(جهت مشاهده تصویر کامل به ادامه مطلب بروید.)