کار صعب است مبادا که خطایی بکنیم
معمارها یقینا مسئولیت تبدیل دنیا به مکانی بهتر و زیباتر را بر عهده دارند. تصمیمات آن ها در هر مقیاسی، چه کوچک و چه بزرگ در سرنوشت محیط انسان ها موثر است. اما گاهی این تصمیمات نه تنها به بهتر شدن چیزی نمی انجامد بلکه اثرات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت.
(ترجمه: امیرحسین وفا )
موضوع این متن، عکس های بالا نیست; بلکه در عوض نام بردن چند اثر مشهور از چند معمار مشهورتر(!) است، معمارانی که گاهی ملاحظات فنی را فدای زیبایی می کنند.
1-خانه آبشار– فرانک لوید رایت
طراحی بی نظیر و دلربای این خانه بدون شک یکی از تاثیرگذارترین طرح های معماری مدرن است. چه کسی دلش نمی خواهد ساکن این خانه وسوسه انگیز باشد؟
خانه آبشار در زمان خود مرز های تکنولوژی ساختمان را فراتر برد اما اشکالاتی هم داشت، سقف های عظیم طره شده این خانه تنها در مدت زمان کوتاهی ترک برداشت این در حالی بود که معمار بر این نکته اصرار داشت که سازه اش نیاز به مهارهای اضافی ندارد. این پایان کار نبود. بخاطر همجواری با رود، رطوبت به سرعت بر روی جداره ها ظاهر شد. به قدری این موضوع برای صاحبخانه آزار دهنده بود که اسم خانه را " کپک خیزان" گذاشت!
2-اپرا هاوس والنسیا- سانتیاگو کالاتراوا
کالاتراوا به خاطر طرح های اندام وار و عجیب و غریبش مشهور است. گویی ساختمان های او قدرت پرواز از زمین دارند.
او مسئولیت طراحی بزرگترین اپراهاوس جهان را در زادگاهش بر عهده گرفت. اما وقتی در سال 2005 افتتاح شد مشکلاتی در سازه پدید آمد; مثلا سکوی استیج اصلی فرو ریخت که برای مدتی اجراها را متوقف کرد و تجهیزات برقی طبقات پایین تر را تخریب کرد.
3- ساختمان مرکزی کامپیوتر و هوش مصنوعی دانشگاه MIT- فرانک گری
حدس زدن معمار این بنا کارزیاد سختی نیست. زوایای تند، هندسه نامتعارف و روکشهای متالیک همه نشان های طراحی فرانک گری هستند. خود او درباره بنا میگوید: "این ساختمان جمعی از روبات های مست است که به جشن گرفتن آمدند!"
البته که این ساختمان مست است! چراکه مشکلاتی از قبیل نشتی آب، ترک در مصالح، سیستم زه کشی و بسته شدن خروج اضطراری با آوار شدن مصالح سقف به وجود آمد.
4- مرکز هنری گوانگژو – زاها حدید
این مرکز قطعا یکی از زیباترین مراکز هنری دنیا به حساب می آید. زاها حدید معمار این پروژه از خطوط هندسه سایت و توپوگرافی استفاده کرده است. اما پس از گذشت تنها یک سال از افتتاح پروژه ساختمان ظاهر زیبای خود را با سقوط شیشه ها یا ترک روی دیوارها در معرض تهدید دید. خیلی ها اشکال را از نیروی انسانی میدیدند حتی بعضی هوای بسیار مرطوب گوانگژو را باعث این اتفاقات میدانستند.
5- مرکز وستساید – لیبسکیند
طراح مشهور موزه یهود طراحی این مرکز را در وین بر عهده داشت که سقفش 2 بار فروریخت. بار دوم که در سال 2008 اتفاق افتاد بر اثر فروریختن پانل های سقف استخری سرپوشیده چند تن زخمی شدند.
6- ترمینال 2E فرودگاه -CHARLES DE GAULLE پل اندرو
این فرودگاه یکی از شلوغ ترین فرودگاه های اروپاست که مسئولان آن تصمیم به توسعه آن گرفتند. پل اندرو که معماری زبردست در طراحی فرودگاه است این ترمینال جدید را طراحی کرد. اما از بدشانسی او در کمتر از چند ماه سازه ی یکی از دهانه ها فرو ریخت و منجر به کشته شدن 4 نفر شد. همچنان که معمار پروژه سرگرم متهم کردن پیمانکار برای حادثه بود پروژه دیگری از او در دبی فروریخت که خوش بختانه در مرحله اجرا بود و تلفاتی نداشت.
7- پل هزاره – نورمن فاستر
ساخت پلی برای عابرین پیاده در سال 1999 بر روی رودخانه تیمز موضوع برگزاری مسابقه معماری شد. شرکت فاستر و همکاران برنده شدند که پلی با سازه ی کششی پیشنهاد داده بودند. وقتی پروژه افتتاح شد اتفاق غیر منتظره ای افتاد. لرزشی عجیب روی دامنه همه عابرین را به وحشت انداخته بود. در روزهای اول سعی شد با محدود کردن تعداد عابرین روی پل از وقوع این لرزش جلوگیری کنند که مثمر ثمر نبود. نهایتا پل برای چند ماه تعطیل شد و پس از مطالعات وسیع و هزینه ی اضافی مشکل شناسایی و رفع شد.