معماری نما های ما یا نما های آنها

 

نما به طور کلی یکی از صفحات خارجی ساختمان است که معمولا در اکثر ساختمان ها صفحه ی جلویی به عنوان نمای اصلی ساختمان شناخته می شود.

در این مطلب قصد داریم به بررسی کوتاهی در مورد نما در دو شاخه ی کلی بپردازیم: 1- هر نما به تنهایی به عنوان عنصر هویت بخش به ساختمان 2- ارتباط نماهای مختلف با یکدیگر به عنوان عناصر سازنده ی بخشی مهم از منظر شهری

 

هر نما در دو گروه قابل بررسی است:

- هر نما به تنهایی به عنوان عنصر هویت بخش به ساختمان

2- ارتباط نماهای مختلف با یکدیگر به عنوان عناصر سازنده ی بخشی مهم از منظر شهری

 

بخش اول: هر نما به تنهایی

ساختمان سعادت آباد- مجتمع مسکونی دانیال- خانه ی شریفی ها

نمای هر ساختمان به عنوان عنصر هویت دهنده به ساختمان، نشان دهنده ی نوع فعالیت هایی است که در داخل آن ساختمان در حال وقوع است و باعث شناخته شدن ساختمان می شود. هر نما با تعدادی شاخص شکل می یابد و از سایر نماها متمایز می شود:

1- بازشوها

2- بافت و مصالح به کار رفته

3- رنگ های به کار رفته و ترکیب آن ها

4- پیش آمدگی ها و فرورفتگی ها

5- عناصر سازه ای مانند ستون ها

6- عناصر الحاقی

فاکتورهای فوق می توانند تعریف کننده ی هر نما باشند و باعث ایجاد ریتم عمودی یا افقی در نما شوند.

به عنوان نمونه در تصاویر زیر به شرح این شاخص ها می پردازیم:

 

در تصاویر فوق دو نما در شهر بارسلونا را مشاهده می کنید. در این دو ساختمان استفاده از پنجره هایی با ویژگی های خاص نما را تعریف می کنند و به آن ریتم می بخشند. نکته ی حائز اهمیت دیگر در این دو نما، اجرای و جزییات دقیق به کار برده شده است.

 

 

در تصویر سمت راست نمای آپارتمانی مسکونی در تهران را مشاهده می کنید. در نمای این ساختمان، پیش آمدگی ها و فرورفتگی ها باعث سایه اندازی بر روی نما و ایجاد تنوع هستند. هم چنین استفاده از تنوع مصالح و تضاد رنگ مصالح، استفاده از شبکه چوبی به پویایی بیشتر نما کمک کرده است.

به علاوه طراحی تراس ها و قاب پنجره ها به گونه ای انجام شده است که امکان قرار گیری گلدان هایی در این فضاها، به شادابی و زنده تر شدن نما کمک کنند.

در تصویر سمت چپ نمای ساختمانی در پاریس را مشاهده می کنید که در آن استفاده از گیاه توانسته تاثیر به سزایی در زیباتر شدن نما داشته باشد تا ریتم تکراری آن را از کسالت نجات بدهد!

 

کازامیلا (لاپدررا)- ساختمانی در شهر بارسلونا- ساختمان مسکونی اندرزگو

در تصویر سمت راست یکی از آثار آنتونی گائودی در شهر بارسلونا را مشاهده می کنید. استفاده از فرم ها و خطوط منحنی که در تمامی آثار معمار عنصار شاخص هستند، در نمای این ساختمان نیز قابل رویت است و در واقع نما در تطابق کامل با معماری فضاهای داخلی و کاربری این آپارتمان است. استفاده از مصالح متنوع و از جمله کاشی های رنگی نیز عنصر هویت بخش دیگر این نماست.

در تصویر وسط نمای دیگری در شهر بارسلونا را مشاهده می کنید که با استفاده از پوسته ی الحاق شده به نما با ریتمی افقی هویت یافته است.

در تصویر سمت چپ نمایی را مشاهده می کنید که در آن با استفاده از سیستم های منعطف می توان با پوشاندن متنوع پنجره ها در نما تنوع و زیبایی ایجاد کرد. به علاوه ریتم افقی ایجاد شده بر روی کل نما، با استفاده از فرمی عمودی که در اثر جمع شدن این پوشاننده ها ایجاد می شود، تعدیل شده است.

 

ساختمان کهریزک- خانه ی شریفی ها- نمای مسکونی نامشخص

در تصاویر فوق نیز نمونه های دیگری از اجرای نما را می بینید. در تصویر سمت راست با استفاده از چرخش آجرهای بر روی هم در نما پویایی ایجاد شده است.

در تصویر وسط با کاربری مسکونی در تهران، نمونه ای از نماهای دینامیک را مشاهده می کنید. در این نما با چرخش هر یک از اتاق ها می توان نورگیری و جهت دید و سایر ویژگی هایی که پنجره در نما ایجاد می کند را تغییر داد.

در نمای آخر با قرارگیری تراس های باز در نمای اصلی، نرده های این تراس ها ریتم افقی در نما ایجاد کرده است. و با استفاده از المان های عمودی چوبی این ریتم با ریتم عمودی تلفیق شده است. استفاده از رنگ قرمز برای در ها و رنگ سفید برای پنجره ها از نکات حائز اهمیت در این نما هستند.

 

بخش دوم: نماها در ارتباط با یکدیگر

 

 

نما ها اغلب به تنهایی دیده نمی شوند. در بسیاری از مواقع ما نماها را در کنار یکدیگر می بینیم که ظاهر متفاوتی را در شهر به وجود می آورد. نماهای ساده می توانند در ارتباط با یکدیگر مناظر زیبایی را در شهر ایجاد کنند. هماهنگی و نظم نماها در کنار یکدیگر عاوه بر زیبایی تاثیر مهمی در آرامش و ایجاد احساس خوشایندی از زیبایی در شهروندان می شود. نماها در ارتباط با یکدیگر به عناصر هویت بخش به شهر تبدیل می شوند و تاثیر عمیق تری بر بیننده بر جا بگذارند. در این مقیاس عناصری چون درختان، رودخانه، پیاده رو و خیابان ها وسایر عناصر شهری نیز نقش مهمی در شکل دادن به نمای شهری دارند.

مواردی که می توانند در نظم دهی به نماها در کنار یکدیگر موثر باشند شامل:

1- ارتفاع

2- ریتم عمودی و افقی

(ایجاد شده به وسیله ی:

- بازشوها

- مصالح و بافت

- رنگ ها و ترکیب های رنگی

- فرورفتگی ها و پیش آمدگی ها (سایه اندازی ها)

- عناصر سازه ای نظیر ستون ها

- عناصر الحاقی)

3-نحوه ی قرار گیری ساختمان در پیاده رو (هم سطحی نماها با یکدیگر)

در تصاویر زیر نمونه هایی از نحوه ی هم نشینی نماها را مشاهده می کنید.

 

در تصویر سمت راست مشاهده می کنید که در عین تنوع نماها و تفاوت آن ها با یکدیگر، هماهنگی آن ها با هم حفظ شده است. ارتفاع مشابه ساختمان ها، ریتم افقی حفظ شده در همه ی آن ها و هم سطحی نماها از جمله نکاتی است که این هماهنگی را به وجود آورده است.

در تصویر سمت چپ نیز در عین تنوع رنگ مصالح و تعداد پنجره ها و شکل متفاوت آن ها، شباهت قسمت فوقانی نما و حفظ هماهنگی در ویژگی ها توانسته است نظم و زیبایی در نمای شهری ایجاد کند.

در تصویر زیر نیز تشابه بناها در ارتفاع، در شکل و تعداد پنجره ها، عمودی بودن فرم تمام ساختمان ها، توجه به ترکیب رنگی ساختمان ها در کنار یکدیگر و هم سطحی نماها از جمله عوامل ساده ای هستند که یک نمای زیبا و منظم شهری را پدید آورده است.

 

 

در تصاویر فوق رنگ آمیزی و هم نشینی این رنگ ها در کنار یکدیگر موجب تبدیل نماهای ساده ی این ساختمان ها به اجزای زیبایی در شهر شده است. نکته ی قابل توجه در این بناها حفظ هماهنگی در سادگی نیز هست.

 

 

____________________________________________________________________________________________________________________________

تالیف: مینا یاسمی

عکس ها از: محمدعلی هنردوست

                farsicad.com

                delta.ir

                archdaily.com

                archdepart.com