چقدر ما چقدر آنها؟ (کاخ ورسای ایران و...)

هرروز بسیاری از ما فکر میکنیم که چرا بناهای ارزشمند ما رو به ویرانی میرود و گاه گاه میشنویم که برای ساخت و ساز های شان بناهای تاریخی را تخریب میکنند.

مسئله تخریب نیست مسئله تخریب بدون تلاش برای احیا است.

مسئله هویت ماست که برای شان و برای مان ارزشی دارد؟

چقدر ما مقصریم و چقدر آنها؟

اگر ما تنها شعار میدهیم که معماری ما

پس هزاران سال معماری ما را باید بوسید و کنار گذاشت...

کاخ ثابت پاسال (قصر سنگی تهران / کاخ ورسای ایران)

کاخ ثابت پاسال که با عنوان "کاخ ورسای ایران" شناخته می‌شود در آغاز متلق به حبیب الله ثابت (معروف به ثابت پاسال) سرمایه‌دار نامور ایرانی در پیش از انقلاب بوده است که پس از انقلاب مصادره شد. این ساختمان به عنوان بزرگترین خانهٔ تهران در انتهای شمالی خیابان جردن در منطقه تجریش تهران جای گرفته است و معماری آن از روی الگوی معماری قصر پتی تریانو (تریانوی کوچک) در ورسای ساخته شده است.

این خانه متعلق به دوره محمدرضاشاه پهلوی با مساحت بیش از ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع و پیش از انقلاب، گران‌ترین و بزرگ‌ترین خانه شهر تهران بوده است به طوریکه ارزش آن در آن زمان ۱۵ میلیون دلار براورد شده بود.

 

در کتاب "من و فرح پهلوی" ج سوم، ص 1323 درباره ی این بنا آمده است 

که مردم تهران آن را قصر سنگی می نامیدند.

 

و اما اکنون...

به گزارش ایسنا (14 خرداد 1394) با این وجود هیچ‌کدام از کارشناسان و متولیان میراث فرهنگی از وجود این خانه اطلاع ندارند. به نظر می‌رسد گزارش‌های منتشر شده ی این روزها تازه آن‌ها را متوجه حضور این خانه کرده است، خانه‌ای که هرچند پس از انقلاب بنابر اطلاعات درج شده در منابع تاریخی، اتفاقات تاریخی زیادی در آن رخ داده است، اما مشخص نیست که چرا در طول سال‌های گذشته این بنا را نشناخته‌اند و در فهرست آثار ملی ثبت نشده است.

و این روزها خبر گودبرداری و تخریب این بنای ارزشمند و ساخت برجی 9طبقه در راه است...

تنها باید گفت چرا؟ خانه ی ارزشمند تاریخی ما کاخ ورسای ما این چنین حفظ شود؟

و این بزرگترین خانه ی تهران که با نبودنش و اهمیت ندادن به آن قطعا تکه ای از هویت ایران خط خواهد خورد...

 

خانه ی عامری های تهران

عمارت و باغ تاریخی عامری ها واقع درمنطقه 12 شهر تهران از جمله خانه - باغ های اواخر دوره قاجار است که در سال 1305 هجری شمسی بنا شده است.

این خانه - باغ توسط بزرگ خاندان عامری «میرزا جواد خان عامری» در زمینی به مساحت دو هزار و 750 مترمربع در ضلع جنوبی غربی میدان فردوسی از املاک خاندان امین دارالضرب از افراد مشهور دوران قاجار و احداث کنندگان اولین کارخانه های ملی بعد از دوران امیرکبیر و همچنین از موسسان اولیه بانکداری در ایران بنا شده است.

در کنار عمارت و باغ عامری­ ها، خانه «امیر هوشنگ ابتهاج» معروف به «ارغوان» و «ساختمان دفتر اولین کارخانه سیمان تهران» مربوط به دوره پهلوی دوم و اول قرار دارد که این دو بنا در سال های 87 و 84 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدند و برهمین اساس هرگونه ساخت و ساز در کنار این آثار بر اساس قوانین مصوب میراث فرهنگی کشور و مصوبه شورای اسلامی شهر تهران ممنوع است.

همچنین در کنار عمارت و باغ عامری­ ها خانه ­ها و مسافرخانه­ هایی که از دوره پهلوی باقیمانده بود، به بهانه ساخت مجمتع تجارت جهانی فردوسی و تبدیل این مجتمع به بورس طلا و جواهرات تخریب شدند وبدون درنظر گرفتن حریم دو بنای ثبتی و قرارگیری درمجموعه حفاظت شده این آثار، این مجتمع ساخت و ساز را ادامه داد و بارها به حریم خیابان فردوسی تجاوز کرد که مورد اعتراض مدیران شهری نیز قرار گرفت.

و اما اکنون...

مالک مجتمع تجارت جهانی فردوسی در سال 91 عمارت تاریخی عامری­ ها را که در سال 1383 جزو بناهای ارزشمند از سوی میراث فرهنگی استان تهران شناسایی شده بود را خریداری و کار تخریب آن را آغاز کرد.

و نتیجه ی آن مجتمع تجاری فردوسی است که در هنگام اجرا دارای مشکلات و تذکرات زیادی بود و نگرانی و خطر جدی ریزش آن وجود دارد.

اگر هم از دست میدهیم

مسئله این است

چه چیز بدست می آوریم...