ابعاد ما: نقدی بر نویفرت

نامش برای تمام ما محصلین حوزه ی معماری آشناست. کتابی که شاید برای برخی دروازه ی ورود به کتب تخصصی باشد و به عنوان مرجعی در طراحی مورد استفاده قرار می گیرد. در دوران حاضر که تولید انبوه توانست رقیب قلدر خود، یعنی شخصی سازی را به خاک بمالاند، وجود ضوابط و استاندارد های معلوم لازم است. وظیفه ی نویفرت نیز بیان همین مسائل پذیرفته شده در حوزه ی ساختمان است. اما هنگام استفاده از نویفرت باید توجه داشت:

1- نویفرت تنها یک ابزار مهندسی شده ی معماری است. انتظار بیش تر هم نباید داشت. در برخی دانشگاه ها، اساتید، همراه داشتن نویفرت را برای دانشجویان ضروری می دانند. دانشجویان باید توجه کنند که مبادا در حد استفاده از الگو های کتاب باقی بماند و خود را در قالب های آن اسیر کنند. بسیار است، نمونه هایی که در هنگام اجرا و در کشور ما هیچ گاه به شکل نویفرت ایجاد نمی گردد و یا با توجه به شرایط جاری، صرفه اقتصادی ندارد.

2- اندازه های ذکر شده مطابق استاندارد و فیزیولوژی انسان غربی تعیین شده و ممکن است در عمل با مشکل روبرو شد. مساله ای که جزئی است و با چند سانتی متر کم و زیاد کردن آن٬ مساله حل می گردد. نکته ی مهم تر آن که:

3- از لحاظ انسان شناسانه، نویفرت (خواه-ناخواه) به قالب های فرهنگی غربی نگاه می کند. یکی از مهم ترین جملاتی که هال انسان شناس در کتاب بعد پنهان به آن اشاره می کند، توجه به ابعاد و مقیاس های متفاوت در فرهنگ هاست. چنان که به ذکر مثال های متفاوتی از مردم مختلف می زند. برای مثال سیاه پوستانی که در آمریکا زندگی می کنند از وضع ارتباط و تعامل انسان ها و ساختمان های آمریکایی انزجار می جویند. آن چه مسلم است، این که مردم هر فرهنگ، برداشت های مختلف فضایی دارند. به همین شکل نباید انتظار داشت که یک ایرانی در یک فضای نویفرتی احساس راحتی کند.

در پایان باز هم باید اشاره کرد که قطعا در حال حاضر وجود کتابی چون نویفرت لازم است و تنها کاری که بر می آمد همین درنگ زدن بود. باشد که استاندارد هایمان بر اساس خودمان باشد و نه آن ها!