معرفی معمار، سانتیاگو کالاتراوا (قسمت دوم: آثار معماری)

پروژه های اولیه کالاتراوا بیشتر از ایستگاه ها و پل ها تشکیل شده است:

- ایستگاه استادل هوفن زوریخ (Stadelhofen Station):

این ایستگاه در سال 1983-1990 ساخته شد. یکی از اولین پروژه ی کالاتراواست که موفق به دریافت جایزه شده است. شبکه ی ریلی فدرال سوییس برای بازسازی و بازتعریف ایستگاه موجود که بر روی میدان استادل هوفن در قلب زوریخ قرار دارد، درخواست چنین طرحی را داشته است. کالاتراوا در این طرح علاوه بر در نظر گرفتن سه پل مخالف و پلت فرم هایی برای مسافران، پله و آسانسور، فضاهای تجاری مورد نظر کارفرما و شبکه ی سازه ای کابلی را نیز طراحی کرده است.

 

- موزه ی هنر میلواکی آمریکا (Milwaukee Art Museum):

موزه هنر میلواکی واقع در میلواکی (ایالت ویسکانسین، امریکا) در مجاورت دریاچه ی میشیگان از سه ساختمان مجزا که توسط سه معمار مشهور طراحی شده است، تشکیل می گردد. مرکز هنر میلواکی در سال ۱۹۵۷ و به عنوان بنای یادبود جنگ توسط ارو سارینن ساخته شد. در سال ۱۹۷۵ دیوید کالر یک سقف سازه ای عظیم به مرکز هنر اضافه کرد. در سال ۱۹۸۰ نام این مجموعه به موزه هنر میلواکی تغییر یافت. (گلابچی ۱۳۹۲. ۸۶) در سال ۲۰۰۱ طرح توسعه موزه ( اثر سانتیاگو کالاتروا) به بهره برداری رسید.

ایده سانتیاگو کالاتر اوا طراحی فانوسی نورانی در ساحل، با قابلیت تاباندن روشنایی در همه جهات بود. در واقع کالاتراوا در نظر داشت تا به جای افزودن به بناهای موجود، نمادی تندیس گونه در ساحل دریاچه خلق کند. به علاوه با توجه به قرار گرفتن پروژه در کنار دریاجه ی میشیگان، جهت حفظ منظر و چشم انداز دریاچه برای بازدیدکنندگان، پروژه ای شفاف و سبک که در نقطه مقابل ساختمان حجیم اولیه قرار دارد، شکل گرفت.

طرح کالاتراوا دارای سه بخش اصلی پاویون، سازه ی بال شکل و پل است.

در تصویر زیر حالت باز و بسته ی این سازه ی بال شکل و اسکیس های معمار را مشاهده می کنید:

سازه ی بال شکل قرار گرفته بر روی پاویون، با قابلیت باز و بسته شدن به صورت خوردکار و دستی، از جمله نکات شاخص این مجموعه است. فرم این سازه و باز و بسته شدن آن از بال های پرندگان الهام گرفته شده است. این روش طراحی کالاتراوا به نوعی روش قیاسی و الهام از طبیعت محسوب می شود.

 

- برج پیچیده در مالمو سوئد  (Turning Torso):

در سال 1990 از کالاتراوا برای طراحی یک برج مسکونی چندعملکردی در منطقه ای برجسته از مالمو سوئد دعوت شد تا در نمایشگاه اروپایی مسکن 2001 نیز نمایش داده شود. این پروژه نقش مهمی در برنامه های گسترش این بخش از شهر را ایفا می کند که در کنار دو جاده ی اصلی قرار گرفته است. با توجه به امکان افزایش و گسترش این منطقه عمومی که توسط تقاطع دو جاده اصلی تعیین شده است، کلاتراوا پروژه خود را به عنوان یک عنصر مجسمه سازی مستقل در منظر شهر تصور کرده است. همان طور که در تصویر قابل مشاهده است فرم این برج بر اساس مجسمه ی Turning Torso طراحی و ساخته شده است. این مجسمه نیز فرمی انتزاعی از حرکت بدن انسان است. 

 

- پل مارگارت هانت هیل در تگزاس (Margaret Hunt Hill Bridge ) :

پل مارگارت هانت هیل واقع در مرکز شهر دالاهاس جز اصلی تلاش ها برای احیای این شهر محسوب می شود که دو سمت رودخانه بین مرکز شهر و محله های در حال گسترش غربی شهر را برای گذر راحت تر به یکدیگر متصل می کند. هنگامی که شورای شهر دالاهاس در سال 2002 کالاتراوا را برای طراحی یک پل شاخص در رودخانه ی ترینیتی انتخاب کرد، او این موقعیت را به عنوان فرصتی برای بازنگری فضای ساحلی شهر مورد توجه قرار داد. کالاتراوا به منظور استفاده از ظرفیت رودخانه ی ترینیتی و حیات بخشی مجدد به آن، طرحی را برای تبدیل این نقطه به یک فضای اجتماع مرکزی در نظر گرفت.

این پل با شش خط برای گذر خودرو، 368 متر طول و 36.7 متر عرض دارد.

 

- شهر علم و هنر در والنسیا اسپانیا (City of Art & Science) :

این پروژه از بخش های مختلفی تشکیل شده است. از جمله مسیر عابر پیاده، اقیانوس شناسی، پل و غیره. سه بخش اصلی آن که در اینجا به آن می پردازیم، خانه ی اپرا، آسمان نما و موزه ی علم هستند.

در این اثر معمار، با توجه به خشک بودن این منطقه و نزدیکی آن به دریا، آب را به عنوان عنصر شاخص مورد در نظر در کل مجموعه مورد توجه خود قرار داده است. به همین جهت انعکاس در آب را در کل مجموعه می توان مشاهده کرد.

 

موزه علم شهر علم و هنر بزرگترین موزه ی علم در کل اسپانیا است. فرم های میله ای شکل و درخت گونه ی این بنا در ترکیب با شیشه از فرم های طبیعی الهام گرفته شده است. انعکاس این اثر در مخزن آب مقابل آن این فرم ها را تکمیل می کند.کل موزه مشابه یک قفسه سینه یا یک ستون فقرات بزرگ است. این روش طراحی می تواند یک قیاس سمبلیک از اسکلت بدن حیوانات باشد.

 

آسمان نما دارای پلان بیضی شکل و گنبد نیم کره ای با پوششی از میله های متحرک است. فرم این قسمت از چشم انسان الهام گرفته شده است که انعکاس آن در مخزن آب مقابلش این فرم را تکمیل می کند. پوشش قابل باز و بسته شدن این بنا، شباهت آن را به چشم انسان بیش از پیش تداعی می کند. این روش در طراحی را نیز می توان روش قیاسی دانست. در قسمت اول این مطلب می توانید مجسمه ی چشم اثر کالاتراوا را شاهده کنید که نحوه ی الهام معمار را از این عنصر جهت طراحی، نشان می دهد.

 

ساختمان اپرا یک عنصر یادبودی مجسمه مانند است. ساختمان های نامنظمی در زیر یک پوسته ی بتنی منظم قرار گرفته اند. این مجموعه دارای چهار تالار جهت اجرا اپرا، موسیقی و هنرهای نمایشی است. کل سازه مانند یک پر یا یک بال بر بالای کل اثر، معلق می ماند. معمار اثر توضیح می دهد که  این اثر از یک مجسمه ی تاریخی الهام گرفته شده است.

استفاده کالاتر اوا از بتن سفید و قطعات شکسته و خرد شده کاشی های براق که یکی از هنرهای محلی والنسیا به شمار می رود، تمام ساختمان ها را به مثابه یک کل واحد به هم پیوند داده است. استفاده از کاشی شکسته را در آثار آنتونی گائودی نیز می توانیم مشاهده کنیم. به علاوه ساخت کوزه های سرامیکی که در قسمت اول این مطلب به آن اشاره شده است، نیز شباهت و یکپارچگی فکری آثار کالاتراوا را نشان می دهد.

 

موزه علم:

 

آسمان نما:

 

خانه اپرا:

 

استفاده از کاشی:

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

منابع: -Calatrava.com

         -Archdaily.com

         -pinterest.com

         -en.wikipedia.org

         -georgiantour.ge

         -گلابچی، محمود. 1392: طبیعت، منبع الهام: نقد و بررسی آثار سانتیاگو کالاتراوا. تهران: دانشگاه تهران

         -خانلو، نسیم و کسراییان فرد، سحر، تحلیل روش های طراحی آثار معماری سانتیاگوکالاتراوا از دیدگاه صاحبنظران، مقاله ی کنفرانس بین المللی یافته های نوین پژوهشی